De Katharen of Albigenzen waren een religieuze beweging die tijdens de 12e en 13e eeuw een grote aanhang kende in de westelijke Languedoc van wat nu in navolging ook wel Katharenland wordt genoemd: de streek rond Carcassonne. Volgens de Katharen was Satan almachtig op aarde en leidde enkel de spirituele bezieling van de Heilige Geest tot verlossing. Voor de heersers van de katholieke kerk was dit ketterij, een niet geoorloofde afwijking van de in hun ogen juiste leer, die letterlijk te vuur en te zwaard bestreden moest worden. Wat dan ook gebeurde door middel van de Albigenzer kruistochten.
Veel boeken zijn geschreven over deze beweging. Ook is er in de Belgische traditie een komisch stripverhaal over gepubliceerd.

Deze Katharenroute is de middelste van drie trajecten door Katharenland. Zij start in Narbonne en eindigt in Montségur bij een van de meest belangrijke kastelen in de Kathaarse geschiedenis.
Hoewel Narbonne niet veel met de Katharen te maken had, is deze stad een prima uitgangspunt om dit deel van Katharenland te verkennen. Bovendien biedt Narbonne veel stedenschoon. Het is de oudste Romeinse stad van Frankrijk. In het jaar 118 voor Christus werd hier de eerste steen van wat nu Narbonne is gelegd. Het was een strategisch zeer belangrijke stad. De Romeinse roots van Narbonne komen op meerdere plekken duidelijk terug in het straatbeeld. De haven was lange tijd de grootste van de westkant van de Middellandse Zee. Narbonne was daarom een belangrijke handelsplaats. De stad kent meerdere centra, die allemaal de moeite waard zijn. Het oude centrum rond het aartsbisschoppelijk paleis is vrij klein en alle hoogtepunten liggen dan ook vlak bij elkaar. Je kan er heerlijk ronddwalen door de idyllische straten en kijkt er je ogen uit. Na het tanken ga je op weg naar de abdij van Fontfroide.

De abdij van Fontfroide is een voormalige cisterciënzer abdij, gelegen in een klein dal van de Corbières, ongeveer 14 kilometer ten zuidwesten van de stad Narbonne. De abdij wordt omringd door cipressen, waardoor het geheel een Toscaanse uitstraling heeft. Tijdens de kruistocht tegen de Katharen, in de twaalfde en dertiende eeuw na Christus, speelde de abdij een voorname rol. Paus Innocentius III gaf twee monniken uit de abdij de opdracht om de Katharen te bekeren tot het Katholieke geloof. Bizanet herbergde de oude, versterkte hoeve van de abdij van Fontfroide, nu het kasteel van Gaussan geheten.

Duban-Corbières
Vanuit het dorp Durban heb je een aardig zicht op het plaatselijk kasteel. Het werd in 1390 eigendom van de zoon van Don Juan. koning van Aragon. Het is deels verwoest; de zuidelijke zon verlicht nu alleen de naar het dorp gerichte gevel, waarin 16e-eeuwse renaissance-ramen te ontdekken zijn. Op diverse plekken is de ommuring van het dorp nog aanwijsbaar. Een van de versterkte poorten dient tegenwoordig als klokkentoren. Aan het water beneden in het dorp kan je koffie krijgen.

Villerouge-Termenès
Het middeleeuwse dorp Villerouge-Termenès wordt gedomineerd door een massief kasteel. Hier regeerde Bélibaste, de laatste diaken-Kathaar met harde hand. Het complex is uitgelegd volgens de militaire traditie van de 12e en de 13e eeuw met een vierhoekige ommuring, versterkt met ronde torens. Elk jaar in juli vinden er concerten en middeleeuwse banketten plaats. Op het middeleeuwse feest in augustus wordt het leven en de veroordeling van Bélibaste herdacht.

Termes
In de twaalfde eeuw werden de heren van Termes fanatieke aanhangers van het Katharisme, net zoals veel andere heren in de omgeving. Dit zou uiteindelijk leiden tot een maandenlange belegering tijdens de Albigenzische Kruistocht. Ondanks de fanatieke weerstand slaagden de kruisvaarder erin het dorp te veroveren. De Katharen werden op de brandstapel gezet en de heer van Termes verdween in de kerkers van Carcassonne. In de eeuwen die volgden zou het kasteel zijn functie verliezen en werd het langzaam een ruïne.

Tuchan
Sinds de Spanjaarden er in 1525 huishielden, resteert van het versterkte dorp nog slechts een poort. Circa 3 km oostelijk van het dorp prijkt het kasteel van Aguilar, een waar stootblok in het centrum van de Corbières. In het voor Katharen miserabele jaar 1210 sloeg ook hier Simon de Montfort zijn kamp op. In 1240 werd Aguilar toegevoegd aan het koninklijk bezit. Binnen een zeshoekige ommuring staan de 12e-eeuwse woongebouwen en een donjon uit dezelfde tijd.

Duilhac-sous-Peyrepertuse
Ook de rotskam bij Duilhac-sous-Peyrepertuse illustreert de Kathaarse geschiedenis, met de typerende, bijna onneembare versterkingen. Er zijn twee kastelen te bezichtigen. Een ervan is het Chateau Bas dat in de 12e eeuw onder Aragonees bewind stond en dat zo enigszins buiten de Kathaarse vernietiging bleef. Het beleg van Peyrepertuse was een dramatisch hoogtepunt. In 1240 gaf het kasteel zich bijna zonder slag of stoot over aan de koninklijke troepen van Carcassonne wegens uithongering. Later werd het een schakel in de kastelenlinie, gericht op het Spaanse Roussillon. Westelijk en hogerop klimmen de muren van het tweede kasteel, dat van San Jordi. Hier werd nimmer de vlag van de vijand gehesen. Filips de Kale liet de ijzingwekkende burcht optrekken.
De donjon steekt nog als een waarschuwende vinger omhoog. In totaal bevat Peyrepertuse circa 2,5 km aan klimbeveiliging. De kettingen die de rotstrappen begeleiden, zijn zeker niet overbodig als handsteun.

Arques
Na de Albigenzer Kruistocht streek de familie van Voisins neer in de Razès. Gilles de Voisins bouwde aan het eind van de 13e eeuw een kasteel met een magnifieke donjon en zo ontstond Arques in de schaduw van het bos van Rialsesse. Van de versterking is de donjon het opvallendst: een 24 m hoge, vierkante kolos met vier verdiepingen en traptorentjes. De zalen van het complex zijn met veel zorg uitgevoerd. In de dorpskerk St.-Jean-Baptiste, toegeschreven aan de 14e­ eeuwse bouwheer Jean de Voisins, prijkt een verfijnde beeldengroep. In het museum. genoemd naar Déodat-Roché, een kenner van de Kathaarse geschiedenis, is een permanente tentoonstelling van ambachtskunst.

Puivert
De uitgestrekte ruïnes van het 12e-eeuwse kasteel van Puivert omgeven een parel van een donjon. Drie boven elkaar gelegen zalen zijn te bezichtigen: de militaire zaal, de gotische zaal en de 'muziekzaal', zo genoemd om de hier aangebrachte, kleine viool- en harpspelende figuurtjes.

Montségur
Voor de Katharen in Montségur neerstreken, stond hier al een kasteel. In de 13e eeuw begon deze vesting met zo'n 400 soldaten uit te groeien tot een centrum van Kathaarse macht. Vanaf dit kasteel werden strijders uitgezonden naar het 70 km noordelijk gelegen Avignonet om de vergadering van inquisiteurs te verstoren. Blanche van Castilië besloot net op dat moment het Katharen­kasteel Montségur in te nemen. Ook na de inname bleven 200 dapperen het Kathaarse geloof trouw. Ze werden onderaan de berg op het huidige Camp des Crémats verbrand. Het Kathaarse epos was tot het eind toe een bloedige aangelegenheid. De belegering van Montségur op 16 maart 1244 eindigde met een brandstapel. Honderden Katharen wierpen zich vrijwillig in het vuur, omdat ze hun geloof niet wilden afzweren.