Op zoek naar ruige rotskusten? Het schiereiland Crozon heeft enkele van de meest indrukwekkende kusten van Frankrijk met overal tekenen van een lange en veelbewogen geschiedenis. Natuurliefhebbers komen er bovendien aan hun trekken vanwege de vele vogels die er te zien zijn. Je maakt een tocht langs de mooiste kapen van het schiereiland. Deze mag je absoluut niet missen.
Wanneer je Crozon op de kaart bekijkt, valt al meteen op dat dit een bijzonder stukje Frankrijk moet zijn. Ingeklemd tussen twee andere schiereilanden, met Brest in het noorden en Cap Sizun in het zuiden. Als een anker ligt het in zee, met aan alle kanten puntige uitsteeksels. Aan de oostkant wordt het begrensd door de Menez Hom, een topje van 330 meter die de toegang tot het schiereiland lijkt te bewaken. De puntige uitsteeksels zijn de ‘pointes’, de kapen, die vrijwel allemaal wel een bezoek waard zijn. Tijdens de roadtrip die je over het schiereiland gaat maken, zal je kennis maken met dit fenomeen.
Het schiereiland Crozon ligt als een enorm kruis in het Mer d’Iroise. Eigenlijk heeft het alles wat Bretagne te bieden heeft, maar dan in een notendop. Het is een landschap waarin spectaculaire kliffen, heidevelden, de blauwgroene oceaan en heerlijke stranden elkaar afwisselen.

Je rondrit begint en eindigt in Châteaulin.
Halverwege tussen Brest en Quimper, is Châteaulin, of Kastellin in het Bretons, het verhaal van een versterkte heuvel die zijn naam gaf aan een stad gebouwd aan weerszijden van de oevers van de rustige, visrijke rivier de Aulne. Twee interessante kerken staan voor een rijk religieus erfgoed: Notre-Dame en Saint-Idunet, aan elke zijde een. De Notre Dame staat in het oude deel aan de 'rustige' kant van de rivier, met een triomfboog, een ossuarium en een fraai interieur. Bij terugkomst is het uitblazen in het centrum bij de andere kerk. Een tankstop is voorzien even buiten het dorp en dan weer terug richting de kust.

Het eerste stadje op je route is Locronan, dat behoort tot de zeer besloten clubs van “petites cités de caractères” (karakteristieke stadjes) en “mooiste dorpen van Frankrijk”. Op hoogtijdagen en in het drukke seizoen wordt het dorp voor motorvoertuigen afgesloten. Je begrijpt snel waarom als je wandelend door het stadje de schitterende huizen ziet, die stralend rond het centrale plein met zijn oude waterputten staan. In de zomer geeft het zachte licht van de ochtend de oude stenen van het stadje een gouden gloed. Elegante huizen met gebeeldhouwde ramen omringen het plein. De Eglise Saint-Ronan en de kapel van de Pénity staan zij aan zij en delen een gemeenschappelijke gevel, zonder zich te vermengen met de waterspuwers. In het middenschip verhalen de preekstoel en de gebrandschilderde ramen van verschillende religieuze gebeurtenissen. Om de authenticiteit van het historische centrum te beschermen, blijven de auto’s buiten het centrum en worden de winkels aangegeven met traditionele borden. Onder hen zijn de bakkerijen die de formidabele Kouign-Amman (Bretonse boterkoek) maken.

Het eerste doel van je rondrit over het Presqu’île de Crozon is de Cap de la Chèvre, of Beg Penn ar Roz, zoals deze in het Bretons heet. Als je die kant op rijdt, kom je langs Moulin de Luzeoc, een prachtig gerestaureerde historische watermolen en wat verderop, langs het Île de l’Aber met daarop het gelijknamige fort. Gebouwd als verdediging tegen vijandige invasies, biedt dit fort nu een geweldig uitzicht over de kust. Nog iets verder de resten van een historische kalkoven Four à Chaux Rozan waar kalksteen werd verwerkt. De ruïnes zijn indrukwekkend en vertellen over de arbeidsgeschiedenis van de regio.
In Morgat is een koffiestop bij de haven een prettige afwisseling.

De kliffen zijn bij de Cap de la Chèvre bedekt met eindeloze velden dopheide en gaspeldoorn, wat met name tegen het eind van de zomer voor een bont palet zorgt. Je kunt bijna tot aan het puntje komen. Nadat je geparkeerd hebt is het nog enkele minuten lopen naar de semafoor die hier sinds begin jaren ’70 van de twintigste eeuw staat. Ook zijn nog de restanten van enkele bunkers te ontdekken. De Cap de la Chèvre was een strategische plek, zo aan het noordelijke uiteinde van de baai van Douarnenez. En nog steeds, getuige de aanwezigheid van de semafoor van de Franse marine, die een onderdeel vormt van de Franse kustverdediging. Onderaan de semafoor is ook nog een herdenkingsmonument van militairen die tijdens het uitoefenen van hun dienst op zee om het leven zijn gekomen. Over de kaap lopen verder een aantal wandelpaden, waarvan enkele je vlak langs de kliffen voeren. Omdat er meer van dit soort kapen te bekijken zijn, hou je het bij een kort fotomoment.

Houd je van karakteristieke dorpen op bijzondere plekken, dan kun je even halt houden in het gehucht Rostudel, waar je de voor de streek typische granieten huizen vindt die hier al eeuwenlang de elementen trotseren. Vervolgens is het op naar de volgende kaap. De Pointe de Dinan is een van de minder bekende en minder bezochte ‘pointes’ van het schiereiland, maar wel een van de indrukwekkendste. Je kunt hier een mooi rondje van ongeveer een half uur tot driekwartier wandelen, waarmee je de drie afzonderlijke kapen van deze pointe in volle glorie ziet liggen. Met name opvallend is het zogenaamde château de Dinan, dat (en vandaar ook de naam) lijkt op een soort natuurlijk kasteel.

Als je verder rijdt over het schiereiland kom je uiteindelijk bij het meest westelijke deel met de plaats Camaret-sur-Mer uit.
Hier is de lunchstop gepland. Een leuk plekje om te lunchen is natuurlijk bij de haven met zicht op de haven.
Na afloop kun je nog even naar het havenhoofd toe waarop de kapel van Notre Dame de Rocamadour, beroemd vanwege de scheepsmodellen die er een plaats kregen als ex-voto. Daarnaast staat de Tour de Vauban, vanwege zijn oker kleur ook vaak de gouden toren genoemd. De vestingtoren, die vroeger de Sillon de Camaret en de toegang tot het nauw van Brest bewaakte, staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

Dit uitsteeksel van het eiland heeft drie afzonderlijke pointes. Hiervan is de Pointe de Pen-Hir de bekendste en indrukwekkendste. Die naam is overigens wat dubbelop, want pen is in het Bretons ook pointe. Je parkeert helemaal op het eind en wandelt richting de kliffen vanwaar je een weids uitzicht hebt over de zee. Met een beetje helder weer kun je hier goed de Pointe du Raz, de Molène-archipel en Ouessant in de verte zien liggen. Bijzonder bij deze kaap is ook de aanwezigheid van diverse kleine rotsachtige punten (de “erwtenhopen”) in zee, waar het water wild omheen slaat.
Maar eerst kom je lang de Pointe du Pointe du Toulinguet, het meest westelijke punt van het schiereiland Crozon, die je eventueel wilt bezoeken.

Bij het verlaten van Camaret en op weg naar de Pointe de Pen-Hir, kom je langs het uitgestrekte menhirveld Alignment van Lagatjar. De drie rijen menhirs zijn niet meer compleet maar nog steeds erg indrukwekkend. De langste rij is 203 meter lang. In totaal zijn er nog ongeveer honderd menhirs. Ze zijn gemaakt van kwartsgesteente. Door archeologisch onderzoek is bepaald dat ze tussen 3000 en 2500 v.Chr. zijn gemaakt.

Na de kaap rijd je terug langs bij de Batterie de Kerbonn. Al voor de Tweede Wereldoorlog waren er op deze plek versterkingen, maar de Duitsers deden er nog een schepje bovenop. In een van de overgebleven bunkers is nu een klein museum over de oorlog op de Atlantische Oceaan ingericht. Het springt een beetje van de hak op de tak, maar is interessant om even te bezoeken. De rest van de bunkers is vrij toegankelijk. Vanaf de meest noordelijke heb je een schitterend uitzicht op een van de mooiste stranden van Bretagne, de Plage de Pen-Hat.

Op naar de noordzijde van het schiereiland Crozon, richting de Pointe des Espagnols, ten noorden van Camaret. Deze naam dankt het aan de Spaanse bezetting tijdens de godsdienstoorlogen aan het eind van de zestiende eeuw. Deze pointe op het schiereiland van Roscanvel bewaakt de rede van Brest, de baai die hier begint en een oppervlakte van honderdtachtig vierkante kilometer heeft. Controleer je deze plek, dan controleer je de toegang over zee tot een aanzienlijk deel van Finistère. In de afgelopen eeuwen bleef de Pointe des Espagnols dan ook strategisch belangrijk.

En nog steeds, want ook vandaag de dag is er militaire aanwezigheid in dit deel van Bretagne. De volgende plooi van het schiereiland Crozon is zowat geheel ingenomen door een militaire basis. Vlak ervoor ligt een botenkerkhof van Rostellec wat zeer de moeite waard is. Hier kunnen fotografen heel dicht bij de rottende oude boten van de matrozen komen. Sommige schepen zijn in de loop van de tijd dermate verslechterd dat alleen de spanten nog aan de bootvorm doen denken. Deze plek is zelfs nog interessanter dan die hier in Camaret-sur-mer. In Bretagne en elders zijn er verschillende stranden en estuaria waar oude boten en scheepswrakken rotten. Met kosteneffectieve verwijdering heeft dit weinig te maken. Voor de voormalige booteigenaren heeft dit te maken met een oude traditie dat iedere boot een ziel heeft en de heersende overtuiging is dat het slopen van een boot die lang dienst heeft gedaan ongeluk brengt. De boten worden voor de laatste keer aan het strand of aan de wal afgemeerd en aan hun lot overgelaten.

Langs de stomp van Moulin du Chat, omringd door groen en ideaal voor een fotomoment, gaat het langs Lanvéoc met een belangrijke vliegbasis voor de Franse marine, zichtbaar vanaf de weg.

Aan de andere kant van de oever, op de punt van de baai van Brest, is Landévennec gelegen op een rotsachtige uitloper. Tussen de bomen strekt dit dorpje zich uit langs de voormalige abdij van de kerk uit de 17e eeuw, waarvandaan je een schitterend uitzicht hebt over de slingerende rivier, het eiland Térénez en het romantische scheepsmuseum.
De heilige Guénolé koos dit paradijselijke oord uit om er omstreeks 485 het oudste Bretonse heiligdom te stichten. Van de gebouwen zijn nog prachtige overblijfselen te zien uit de 11e en 12e eeuw. Hoge muren, voeten van pilaren en sporen van het schip hebben de tijd en de Revolutie overleefd. Het bijbehorende museum van de vroegere abdij, gelegen aan de rand van Landévennec, doet de geschiedenis van deze gedenkplaats herleven en besteedt in haar exposities en animaties ook aandacht aan de ontwikkeling van het huidige Bretagne.

De havenstad Le Faou kende een gouden tijd in de 16e en 17e eeuw, toen vanuit de haven beuken- en eikenhout uit het nabijgelegen bos van Le Cranou verscheept werd naar de scheepswerven van Brest. Als je de hoofdstraat afloopt, zie je een hele rij houten vakwerkhuizen staan die met hun gevel naar de straat staan gekeerd (16de eeuw). Ze laten zien hoe de huizenbouw eraan bijdroeg de handelsactiviteiten zichtbaar te maken voor reizigers. In de loop van de eeuwen kregen de gevels een bedekking van kunstig bewerkt leisteen, waardoor elk huis zijn eigen karakter kreeg. Le Faou is een van de weinige plaatsen in Bretagne waar dit type huis bewaard is gebleven. Aan het eind van deze straat vol handelsactiviteiten staat de fraaie en trotse kerk van Saint-Sauveur (16de eeuw).

Je hebt nu het schiereiland verlaten en koerst op huis aan.
Even verder in Rumengol staat een prachtige 16de-eeuwse kerk met een enclos paroissial. De basiliek is beroemd vanwege de typisch Bretonse processies, pardons, ter ere van Notre-Dame de Tout Remède, waar bezoekers uit heel Bretagne op af komen. Het is een kleurrijke gebeurtenis waarbij duizenden pelgrims samenkomen voor een processie, gebeden en feestelijke activiteiten. Zij dragen traditionele Bretonse klederdracht en brengen offers aan de Maagd Maria. Traditionele muziek, uitgevoerd op de bombarde (een soort hobo) en biniou (Bretonse doedelzak), begeleidt de processie.

Via het Belvédère de Roscoat, een uitzichtpunt met een panoramisch zicht over de Aulne-vallei en de omliggende bossen. en Port-Launay gaat het op Châteaulin aan, waar het tijd wordt voor een leuk plekje om het geheel te overdenken met een natje en een droogje.